Ervaringen met ondervoeding
Op deze pagina kunt in de komende weken steeds meer ervaringsverhalen van patiënten en zorgprofessionals lezen. Wij hopen daar mee u meer inzicht te geven in het probleem dat we ondervoeding noemen. Het negatieve effect dat het kan hebben op het succes van een behandeling. Dat er vaker en meer ernstige complicaties en bijwerking kunnen optreden als u verzwakt bent. Maar ook wat er aan te doen is en wie u hierbij het beste kan helpen. In de regel is dat de diëtist zij zijn de experts op het gebied van voeding bij ziekte.
Voeding maakt een wereld van verschil
Inge (naam is verzonnen) is 64 jaar en woont samen met haar man. In het voorjaar van 2024 kreeg ze buikklachten, had ze last van verstopping en verloor ze haar eetlust. Niet veel later kreeg ze te horen dat ze een kwaadaardige darmtumor heeft met uitzaaiingen naar de longen en het buikvlies. Ze onderging een operatie en kreeg een stoma. Eenmaal thuis, woog ze nog maar 42,5 kilo en was ze 15% van haar lichaamsgewicht verloren. In het voorjaar van 2024 kreeg ik buikpijn die steeds erger werd. Na een aantal onderzoeken – waarbij niets gevonden werd – kreeg ik voor de zomer ook nog last van verstopping.
Nauwelijks gegeten of gedronken. “Mijn buik was opgezwollen en pijnlijk. Het was zo erg dat ik mijn schoenen niet meer kon vastmaken en nergens meer naartoe kon. Zitten ging niet, liggen ging niet. In die tijd heb ik nauwelijks gegeten of gedronken. Ik moest er niet aan denken, want als ik meer zou eten zou de pijn alleen maar erger worden.” Mijn huisarts, besloot hij me door te sturen naar het ziekenhuis. Daar bleek dat ik een kwaadaardige darmtumor heb met uitzaaiingen naar de longen en het buikvlies. Diezelfde avond ben ik geopereerd en kreeg ik een stoma.”
Ik zag mezelf in de spiegel. “In het ziekenhuis zag ik mezelf in de spiegel: mijn gezicht was ingevallen, mijn armen, benen en ook de rest was zo dun. Mensen zeiden: goh, wat ben je mager! Toen ik thuis op de weegschaal ging staan dacht ik eerst dat de batterij kapot was. Maar dat bleek niet zo te zijn. Ik woog nog maar 42,5 kilo en was veel kilo lichaamsgewicht verloren.”
Ik dacht: dan doe ik het niet goed. “Na mijn verblijf in het ziekenhuis ben ik zelf veel eiwitrijke producten gaan eten”, vertelt Inge. “Mijn man haalde van alles in huis voor ontbijt, lunch en tussendoor. Ik was erg verzwakt en had weinig energie. Bedenken wat ik moest eten en eten koken geen optie, daarom bestelden we voor het avondeten online gerechten of haalden we kant-en-klaarmaaltijden bij een slager. Dit bleek helaas niet voldoende want ik kwam helemaal niet aan. Ik nam contact op met de huisarts voor een verwijzing naar de diëtist.”
Smaak veranderd. “Die diëtist was Herma ten Have. Ik kon gelukkig de volgende dag al komen. Herma heeft in kaart gebracht wat ik gedurende de dag at. Ze concludeerde dat ik met mijn eetpatroon al bijna op het vereiste calorieën zat en heeft gekeken hoe we dat konden aanvullen. Daarnaast liet ze verschillende producten bezorgen die ik kon proberen om te kijken wat ik lekker vond. Het is belangrijk dat je eet wat je lekker vindt, anders houd je het niet vol. Mijn smaak was ook veranderd: voorheen at ik vaak vegetarisch en nu had ik zin in andijvie met een gehaktbal en boterhammenworst. Waar ze ook rekening mee hield, was mijn wens om veel te bewegen, om naar buiten te gaan. Om die reden viel bijvoorbeeld sondevoeding af als manier om aan te komen voor de chemokuur die me te wachten stond. Ik wilde niet met een slangetje in mijn neus naar buiten. Dat hebben we toen anders opgelost.”
Energie terug. “Al vrij snel merkte ik dat mijn energie terugkwam en ik me lichamelijk beter ging voelen. Inmiddels was ik ook bijna weer op mijn oude gewicht. Doordat ik me goed voel en energie heb, kan ik bijvoorbeeld weer met de fiets weg en lukt het me om weer met vriendinnen en familie af te spreken. Sinds een paar weken kook ik weer zelf. Door mijn vooruitgang hebben Herma en ik om de extra voeding af te bouwen. Mijn volgende stap is weer te gaan sporten en mijn spieren sterker te maken.”
Echt maatwerk. “De rol van Herma is voor mij ontzettend belangrijk geweest. Het is echt maatwerk. Ze heeft gekeken naar wat ik binnenkrijg, wat ik miste en hoe we dat konden aanvullen. Het was een manier die voor mij haalbaar was met voldoende variatie. Ook informeerde ze regelmatig hoe het ging en dacht ze goed met me mee. Ze wist me gerust te stellen als ik me zorgen maakte door positief te blijven en motiveerde me door te laten weten dat ik het goed deed.”
