Uitbehandeld, wat nu?

“U bent uitbehandeld”. Iedere kankerpatiënt vreest de dag dat hij of zij dit te horen krijgt. Maar wat betekent het eigenlijk als de arts zegt dat hij niets meer voor iemand kan doen? Zijn er dan geen behandelingen meer? Kun je nog iets met zaken zoals Voeding, Bewegen en Welzijn (psychosociale hulp). Is dit de laatste levensfase en ga je dan snel dood?

Geen behandeling: uitbehandeld?

Het betekent dat de arts, die u behandeld, verwacht dat geen enkele tumorgerichte behandeling nog zinvol is. Bijvoorbeeld omdat er geen genezing meer mogelijk is. Of omdat de arts de nadelen van een behandeling groter schat dan de voordelen. Het kan zijn dat uw arts alleen werkt maar ook is het mogelijk dat het team waar uw arts in zit geen mogelijkheden meer ziet om medisch nog iets positiefs voor u te bereiken. Dat kan bij andere artsen of andere artsenteams anders zijn. U kunt altijd een second opinion aanvragen in een ander ziekenhuis.

Het hoeft ook niet te betekenen dat de patiënt onmiddellijk doodgaat; dit hangt sterk af van de persoonlijke situatie. Sommige mensen kunnen, soms met behulp van ondersteunende medicijnen, nog heel lang verder leven omdat er sprake is van een langzaam groeiende kanker (bijvoorbeeld prostaatkanker), terwijl anderen met een agressieve tumor nog maar kort te leven hebben (bijvoorbeeld bij longkanker). We spreken dan over de palliatieve fase en de terminale fase.

Heeft behandelen nog zin?

Ondanks dat de arts(en) aangeven dat u men niet meer kan genezen zijn er nog veel opties. Uitbehandeld is erg vaag. Vraag ook altijd wat men bedoelt. In welk stadium verwacht de behandelaar dat men zit. Gaat het om de terminale fase? Hier verwacht men dat men binnen een korte periode zal overlijden. Dit is echt heel anders dan de palliatieve fase. Hier kan men niet meer genezen maar het is onduidelijk hoelang het leven nog zal duren.

In de terminale fase, de laatste fase, is het belangrijk met de huisarts afspraken te maken over de mogelijkheden van bijvoorbeeld pijnbestrijding. In de palliatieve fase is het zeer belangrijk om de lichamelijke en geestelijke conditie zo goed mogelijk te houden. De heeft mogelijk een effect op de overlevingskansen maar zeker op de kwaliteit van leven. Dus ondanks dat het niet zeker is dat men Langer leeft zal de patiënt zeker Beter leven. Een betere conditie lichamelijk en mentaal draagt bij aan de kwaliteit van leven. Daarom hebben mensgerichte behandelingen gericht op voeding, bewegen en mentale conditie zeker zin?

In veel gevallen zal een goede lichamelijke en geestelijk conditie bij blijven dragen aan een betere kwaliteit van leven. Maar ook daarin kan wijziging komen. Als het einde van het leven inzicht is, de terminale fase, dan kan eten en drinken heel lastig en soms onwenselijk zijn. De fysiotherapeut kan mogelijk in de laatste levensfase nog wat rust en ontspanning brengen

Wat kunt u nog doen?

Zekerheid krijgen. Vraag door naar wat u nog mag verwachten. Blijf doorvragen totdat u precies begrijpt wat de dokter bedoelt. Onduidelijkheid en onzekerheid maken onrustig. Het helpt als u weet wat u te wachten staat in de tijd die u nog rest. Mogelijke vragen zijn:

• Hoe lang heb ik nog? Het is van belang te begrijpen dat deze vraag ook door de arts zeer lastig is te beantwoorden. Het ziekte verloop kan voor iedereen anders zijn. Als er al een tijd genoemd zal worden dan is dit slechts een grove schatting.
• Wat zal de kwaliteit van mijn leven zijn? Kan je daar nog wat aan doen? Vergeet niet dat er steeds meer mensen met kanker die niet meer kunnen genezen, nog heel lang en goed kunnen leven. Een goed fysieke en mentale conditie helpt daar enorm bij.
• Is er voldoende pijnstilling mogelijk bij mijn groeiende tumor?
• Als ik niet meer naar het ziekenhuis moet, kan de huisarts mij dan voldoende begeleiden in de laatste weken, maanden of jaren?
• Kan ik nog meedoen aan wetenschappelijk onderzoek naar nieuwe middelen of methoden? Heeft u daar als arts positieve verwachtingen van? Meedoen aan trials, ja of nee?