Bewegen bij kanker

Als u kanker heeft, is bewegen en het leveren van fysieke inspanning niet meer zo vanzelfsprekend, maar wel noodzakelijk. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat meer bewegen bij kanker bijdraagt aan een betere lichamelijke en geestelijke gezondheid, een hogere levenskwaliteit en het vermindert de kans op terugkeer van de kanker. Meer beweging biedt bescherming tegen kanker. De meest algemene verklaring ligt in het feit dat beweging de werking van ons immuunsysteem stimuleert. En dankzij een gezond immuunsysteem neemt onze afweer toe,  wat bijdraagt aan het voorkomen en mogelijk genezen van kanker. Naast deze effecten op uw lichamelijke gezondheid draagt het bij aan het volhouden van de dagelijkse activiteiten en geeft het ontspanning.

Bewegen gunstig effect

Daarnaast heeft bewegen ook een gunstig effect op de geestelijke gezondheid. Het verbetert de informatieverwerking, vermindert angst en depressie en verbetert uw stemming. Tevens geeft beweging het gevoel zelf iets te kunnen doen “tegen” kanker en/of bijwerkingen van de medische behandeling. Dit in tegenstelling tot de medische behandeling, waaraan iemand zich voelt overgeleverd.

In alle stadia bewegen

Bewegen is in alle stadia van kanker van belang. Zowel preventief, curatief, als palliatief. Tijdens al deze fases van het ziekteproces zorgt bewegen voor het behalen van persoonlijke doelen. Deze doelen kunnen gericht zijn op herstel en het creëren van een actieve leefstijl, maar kunnen ook gericht zijn op kwaliteit van leven, waarbij streven naar behoud van lichaamsfuncties en afname van bijwerkingen en complicaties bovenaan staan.
Er bestaan verschillende programma’s waarbij de oncologiefysiotherapeut u kan begeleiden en ondersteunen tijdens alle fases van het ziekteproces.

Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB)

Wij adviseren iedereen om de NNGB= Nederlandse Norm Gezond Bewegen aan te houden. Dat wil zeggen matig intensief te bewegen minimaal dertig minuten per dag. (Dit half uur kan ook in blokken van 10 minuten). Deze norm geeft aan wat het minimale niveau van beweging moet zijn om gezondheidswinst te behalen. Ook tijdens het ziekteproces is dit het streven, met mogelijke aanpassing van intensiteit, afhankelijk van het ziektestadium. Bewegen kan sporten zijn, maar ook de dagelijkse activiteiten. Denk aan werken in de tuin, matig intensief wandelen, traplopen, stofzuigen, naar uw werk fietsen of de hond uitlaten. Bewegen hoeft dus geen extra belasting zijn, als het al in uw dagelijks leven zit. Kies vooral een vorm die bij u past.

Kanker kan op verschillende manieren behandeld worden, de meest bekende behandelingen zijn chemotherapie, radiotherapie (bestraling), chirurgie en hormoontherapie. Al deze vormen van behandeling kunnen vervelende bijwerkingen met zich mee brengen. Bij chemotherapie zijn misselijkheid, spierzwakte, verminderde conditie, vermoeidheid, neerslachtigheid en balansproblemen veel voorkomende bijwerkingen. Personen die lichamelijk actief zijn, blijken de chemotherapie beter te kunnen verdragen en hebben een kleiner risico op voortijdig stoppen of bijstellen van de chemotherapie. Ook worden de bijwerkingen draaglijker en voelt men zich minder neerslachtig.

Tevens kunnen door bewegen de bijwerkingen van andere behandelingen afnemen of draaglijker worden. Radiotherapie, chirurgie en hormoontherapie zorgen namelijk voor afname van de botdichtheid, toe-/afname van het lichaamsgewicht, oedeemvorming en spier- en/of gewrichtsstijfheid.)

Beweging is in iedere situatie noodzakelijk

De impact van ziekte en behandeling(en) zorgen voor lichamelijke en psychosociale klachten. Het kan lastig zijn om tijdens of na de behandeling de draad weer op te pakken en weer te gaan bewegen. Een oncologiefysiotherapeut kan hierbij helpen. Deze is gespecialiseerd om mensen met kanker te begeleiden/ondersteunen/coachen tijdens alle fases van het ziek zijn. Zowel in de curatieve (gericht op genezing), palliatieve (gericht op verzachting en kwaliteit van leven) als in de terminale fase (laatste levensfase).

In de curatieve fase zal de nadruk liggen op herstel, waarbij het verminderen van vermoeidheid, verbeteren van kracht en conditie en het creëren van een fysieke actieve leefstijl belangrijke doelen zijn.

Tijdens de palliatieve fase zal de nadruk liggen op kwaliteit van leven, waarbij gestreefd wordt naar zo min mogelijk complicaties en bijwerkingen. Verder zijn optimaliseren en onderhouden van lichamelijke functies en behoud van zelfredzaamheid belangrijke doelen in deze fase van het ziek zijn.

In de terminale fase wordt duidelijk dat het levenseinde nadert. In deze fase staat het bieden van comfort bovenaan. Door middel van ontspanningsoefeningen en ademhalingsoefeningen kunnen angst en pijn verminderd worden.