Waantje krijgt de knarser
Het verhaal van Caroline Ligthart
Schrijfster Caroline Ligthart kreeg in 2013 te horen dat ze borstkanker had. Haar bijzondere manier van omgaan met de behandelingen resulteerde in het kinderboek Waantje krijgt de knarser en een workshop Helend schrijven.
Geen voorschot op ellende
Op 1 april 2013 kreeg ik te horen dat ik borstkanker had. Ik reageerde heel praktisch. Ik moest ‘even’ door deze periode heen en daarna kon ik weer verder. Geen moment was ik bezig met het feit dat ik ook zou kunnen overlijden. ‘Geen voorschot op ellende nemen’ werd mijn adagium.
Geen patiënt
Het beste advies kreeg ik van een verpleegkundige. Zij raadde me aan me niet als een patiënt te gedragen. Op dat moment mocht ik van mijn verzekering met een taxi naar het ziekenhuis voor de dagelijkse bestraling. Ik zei de taxi onmiddellijk af en ging voortaan met de fiets heen en weer. Veertig minuten heen en veertig minuten terug. Ik deed net alsof ik naar mijn werk ging. Geen enkel probleem. Ik denk nog steeds dat die activiteit heeft voorkomen dat ik moe werd van de bestraling.
Trucjes
De eerste keer bestraling vond ik spannend. Doodstil liggen, mijn adem inhouden zodat mijn hart niet zou worden beschadigd en laboranten die haastig uit de gigantische behandelruimte verdwenen. Op het moment dat er grote platen om me heen gingen draaien, deed ik net alsof het een verjongingsmachine was waar ik mooier uitkwam. Dat gaf me heimelijk plezier. De angst was verdwenen.
Limonade
Na de bestralingen kwam de volgende hindernis: de chemo, waarvan iedereen zei dat het GIF! was. Dat klopte natuurlijk wel, maar dat gif moest mij ook beter maken. Dus deed ik net alsof het limonade was. Dat is toch prettiger om binnen te krijgen dan gif.
Twintig kilometer
Toen alles achter de rug was liep ik binnen drie maanden met een zware rugzak naar Santiago de Compostella. Geen ziekenhuis, geen onderzoeken, geen pijn, geen angst maar vooral: de ultieme vrijheid en zo fit zijn dat ik met gemak twintig kilometer per dag kon lopen. Zonder één blaar. Als medepelgrims constateerden dat ik helemaal niet ‘leed’ beaamde ik dat. Ik had het voorgaande jaar al genoeg geleden…
Nieuwe weg
Wat de route ook bijzonder maakte was de ontmoeting met een Amerikaan: Dan Grumley. Hij wist dat ik schrijver was en boeken voor volwassenen had gepubliceerd, en toen ik over mijn trucjes vertelde zei hij: ‘Maar dan moet jij toch voor kinderen gaan schrijven?!’ Dat raakte me zeer. Ik wist meteen dat hij gelijk had.
Betekenen
Toen ik thuiskwam heb ik maanden achter elkaar zitten schrijven. Ook weer zo’n heerlijke periode. Al werd ik opeens bang om toch nog dood te gaan zonder dat ik mijn werk zou kunnen voltooien. Een irreële gedachte, maar dat boek: Waantje krijgt de knarser, moest en zou er komen. Ik kon wellicht iets betekenen. En nu leverde mijn ziekte ook iets positiefs op. Tijdens het schrijven dacht ik vaak: al is het maar één kind dat ik een beetje troost en afleiding kan geven, dan is het al geslaagd.
Meer dan 1 kind
Het mooie is dat het veel meer blijkt te doen dan waar ik op hoopte. Niet alleen voor zieke kinderen is het een helpend boek, ook voor kinderen die iemand in de omgeving hebben die kanker heeft is het zinvol. Kinderen begrijpen beter wat er aan de hand is met de patiënt, worden minder bang omdat ze weten wat er gebeurt en wat ik ook vaak hoor is dat kinderen opeens over hun gevoel gaan praten.
Uitzaaiingen
In 2016, drie jaar na de behandeling, kreeg ik last van mijn heup. Er werd een röntgen gemaakt. Niks aan de hand. In 2018 én 2019 ging ik weer. Niks te zien op de röntgenfoto’s. Ik wist niet dat borstkanker vaak uitzaait naar de botten, anders had ik wel aangedrongen op een ct-scan waardoor je sneller en beter kan diagnosticeren. Helaas. In november 2021 kreeg ik heftige pijnen in mijn heup. Wederom een röntgenfoto. Maar nu was het duidelijk. Uitzaaiingen. Het bleek niet alleen in mijn heup te zitten, maar ook in mijn bekken, schouderblad, ruggengraat. Niet te genezen. Plotseling was ik een palliatieve patiënt.
Bijkomen en door
De eerste twee maanden was ik compleet van slag. Veel huilen, bang voor wat er komen zou. Maar na twee maanden was het blijkbaar genoeg. De hormoonkuur maakte dat de pijn verdween en ik kon gewoon alles doen. Ik pakte de draad weer op.
Helpen
Doordat ik met mijn kinderboek had ervaren hoe fijn het is om anderen te kunnen helpen, ontwikkelde ik de workshop Helend schrijven waarin eigenlijk alles bij elkaar komt. Mijn ervaring als auteur en als (palliatieve) patiënt. En natuurlijk mijn levenservaring.
Helend schrijven
De workshop is voor mensen die een heftige levensgebeurtenis achter de rug hebben (ziekte, dood, scheiding) en woorden willen geven aan hun gevoel. Ik help ze op weg met veel tips en trics en schrijfoefeningen.
Wat ik zo mooi vind is dat tijdens deze middagen de mensen aan mijn keukentafel elkaar ook zoveel te bieden hebben. Al is het maar herkenning. Het zijn creatieve en openhartige middagen.
Doel
Ik ben dankbaar dat ik dit kan doen en ga hiermee door tot het niet meer kan. Een zinvol leven blijkt voor mij een te zijn waar ik anderen een beetje de weg kan wijzen omdat ik hem zelf al gegaan ben.
