Misselijkheid en braken

Veel mensen met kanker hebben last van misselijkheid en/of braken. De oorzaak kan de kanker zelf zijn of de behandelingen. Misselijkheid en braken hebben grote invloed op de kwaliteit van leven. Behalve dat u zich beroerd kunt voelen, kan het door misselijkheid en braken ook lastig zijn om voldoende te eten en te drinken. Ook dan is het belangrijk om voldoende energie en vocht binnen te krijgen. Het aanpassen van uw voeding kan helpen om de misselijkheid en/of het braken te verminderen of voorkomen dat het erger wordt. Een oncologie diëtist kan u daarin adviseren.

Misselijkheid en braken chemotherapie

Chemotherapie staat bij veel mensen bekend als veroorzaker van misselijkheid. Dit komt doordat het maagslijmvlies geïrriteerd raakt door de chemotherapie. Dit veroorzaakt misselijkheid en braakneigingen. Er zijn medicijnen die deze klachten kunnen verminderen of verhelpen. Overleg met uw arts of verpleegkundige wat in uw situatie mogelijk is.

Het is belangrijk om het eten en drinken tijdens de kuur niet te forceren. Hierdoor kan het alleen maar meer tegen gaan staan. Probeer wel zoveel mogelijk tussen twee kuren in, wanneer de misselijkheid minder is, te eten om weer aan te sterken en in gewicht aan te komen. Gebruik tussen de kuren verschillende kleine maaltijden verspreid over de dag. Dit kan bijvoorbeeld een boterham of cracker zijn of een kleine portie van een gewone maaltijd.

Misselijkheid en braken radiotherapie

Bij bestraling op de buik kunt u last krijgen van bijwerkingen zoals misselijkheid en braken. Dit komt vooral voor als de maag, de directe omgeving van de maag of bovenbuik worden bestraald. Medicijnen tegen misselijkheid kunnen deze klachten vaak voorkomen. Bespreek wat in uw situatie mogelijk is met de radiotherapeut.

Vaak is de misselijkheid na bestraling van korte duur en na enkele uren meestal helemaal verdwenen. Eet of drink een half uur voor aanvang tot een half uur na de bestraling niet. Als u hierdoor een maaltijd of snackmoment mist, dan kunt u deze later op de dag inhalen wanneer u voedsel weer beter verdraagt.

Voedingsadviezen bij misselijkheid en braken

Iedereen is anders en ook niet voor iedereen zal hetzelfde werken bij misselijkheid. Probeer daarom uit wat in uw situatie werkt. Wanneer u bijvoorbeeld misselijk bent tegen etenstijd, eet dan op momenten dat u het wel kunt verdragen. Het kan helpen om over de dag verdeeld kleine maaltijden te nemen. Denk aan een boterham, cracker of een kleine portie van een gewone maaltijd. Hiermee voorkomt u een lege maag. Een lege maag kan de oorzaak zijn van misselijkheid of deze verergeren. Bent u op een bepaald moment erg misselijk, dan kunt u beter niet eten of tijdelijk stoppen met eten. Ochtendmisselijkheid kan soms ‘weggegeten’ worden door een droog toastje of beschuitje te nemen voor u opstaat. Deze kunt u de avond van te voren klaarleggen op het nachtkastje.

Zorg er ook voor dat u minimaal 1,5 liter per dag drinkt. Een tekort aan vocht kan de misselijkheid namelijk verergeren. Neem kleine slokjes en drink niet vlak voor of tijdens de maaltijd.

Vaak is het voor uw omgeving lastig om te zien dat u minder of zelfs helemaal niet eet. Het is echter belangrijk dat u niet wordt gedwongen om te eten en drinken. Daardoor kan het eten nog meer tegen gaan staan. Laat een maaltijd ook niet te lang staan als u niet alles op eet. Het kijken naar eten kan de misselijkheid alleen maar verergeren.

De volgende tips kunnen helpen de misselijkheid te verminderen:

• Zorg voor een goede mondhygiëne door uw tanden regelmatig te poetsen of uw mond te spoelen.
• Zorg dat u goed rechtop zit tijdens en na de maaltijd. Ga na een maaltijd niet direct liggen en voorkom snelle wisselingen van lichaamshouding.
• Vermijd geuren die de misselijkheid kunnen verergeren, zoals etensgeuren, kruiden, parfums, schoonmaakmiddelen en rook.
  Vermijd voedingsmiddelen die tegenstaan.
• Forceer het eten niet en eet waar u zin in heeft.
• Neem kleine slokjes en drink niet vlak voor of tijdens de maaltijd.
• Probeer uit of niet te koude cola drinken bij u helpt tegen de misselijkheid.
• Tijdens een plotselinge aanval van misselijkheid kan het helpen om op een ijsblokje te zuigen.

©Janneke van Meel